Ang sanaysay na ito hinggil sa Pantayong Pananaw (PP) ay naglalayong magbigay ng panimulang sulyap sa isang direksyon na maaaring maibilang sa mga pinakaimpluwensyal at pinakakontrobersyal sa kasaysayan ng agham panlipunan sa Pilipinas. Nagsimula ang PP sa huling banda ng dekada setenta bilang isang kilusang “indigenizing” sa loob ng isang grupo ng mga istoryador, na pinangunahan ni Zeus Salazar, sa Unibersidad ng Pilipinas. Unang ibinuo bilang paglabas sa magkatunggaling tradisyong pro-Estados Unidos at tradisyong nasyonalista sa historiograpiyang Pilipino na naghaharing paradigm mula dekada singkwenta hanggang dekada setenta, ang PP mula noon ay unti-unting nagkaroon ng impluwensyang pilosopikal at metodolohikal sa iba pang mga disiplina sa agham panlipunan at sa humanidades. Bilang integral na aspeto ng panawagang “indigenizing” na nakasentro sa kultura, ang mga tagapagtaguyod ng PP ay gumagamit sa Filipino, ang pambansang wika, bilang pangunahing midyum ng kanilang mga sulatin.
Hindi tinatangka sa sanaysay na ito na magbigay ng direktang pagpapaliwanag sa PP, bagkus ay sinisikap dito na ihanay ang ilan sa mga pangunahing debateng metodolohikal kaugnay ng PP, habang sinisikap na ipakita ang nakaaangat na katayuan nito sa teorya at praktika sa iba pang mga tendensiyang “indigenizing” sa agham panlipunan sa Pilipinas. Ang mga pangunahing usapin dito ay ang katayuan ng ibang mga metodolohiya sa agham panlipunan sa harap ng nangingibabaw na emic (o internal) at mga lapit na hermeneutical na naging katangian ng mga representatibong akdang PP. Ang mga puna sa PP bilang “nativist” at “essentialist” ay bahagyang tatalakayin. Isa sa mga pangunahing layunin ng sanaysay ay ang mabigyan ang mambabasa ng isang heneral, bagamat hindi kumprehensibo, na kaalaman sa antas at pagkasalimuot ng kasalukuyang debateng umiikot sa isa sa mga pinakamahalagang tendensiyang “indigenizing” sa agham panlipunan sa Pilipinas. Ang pagtatangka ng PP na malutasan ang radikal na pagkawalay o alyenasyon sa pagitan ng agham panlipunan at “mamamayang” Pilipino sa pamamagitan ng paggamit sa pambansang wika at paglikha ng alternatibong larangan para sa palitang dialohikal ay binibigyang-pansin din. Bilang wakas, naghaharap ang sanaysay ng mga mungkahi tungo sa pagbubuo ng ipinapalagay ng may-akda na mas makatutulong at mas malawak na depinisyon ng PP bilang praktika sa agham panlipunan sa loob ng kontekstong Pilipino.
Ramon Guillermo
(Translated by Sophia Guillermo.)
Ramon Guillermo is assistant professor in the Department of Filipino and Philippine Literature, University of the Philippines, Diliman.
Read the full unabridged article in English HERE
Kyoto Review of Southeast Asia. Issue 3: Nations and Other Stories. March 2003
