แง่มุมทางวัฒนธรรมของการดำเนินชีวิตยุคปัจจุบันในเมืองใหม่ฝูไหมเฮิง

เวียดนามได้รับผลกระทบจากโลกาภิวัตน์  วิถีชีวิตใหม่ในเมืองก่อให้เกิดความท้าทายใหม่ๆ สำหรับผู้วางนโยบาย  ฝ่ายบริหารนครโฮจิมินห์มีการติดตามตรวจสอบและสำรวจดูปัญหาและความต้องการของประชาชนใน District 7 (เมืองฝูไหมเฮิง)  บทความนี้นำเสนอความสำเร็จและข้อท้าทายที่สำคัญบางประการในการจัดการสังคมเมือง โดยคำนึงถึงการดึงชาวต่างชาติให้เข้ามามีส่วนร่วม

คำนำ

เมืองใหม่ฝูไหมเฮิงเริ่มสร้างมาตั้งแต่กลางทศวรรษ 1990 (โดยเป็นส่วนหนึ่งของ District 7 ในมหานครโฮจิมินห์)  เมืองใหม่แห่งนี้กลายเป็นที่ตั้งอันทันสมัยสำหรับบริษัทธุรกิจ การค้า และการเงิน  ในเมืองนี้มีสองแขวง นั่นคือ แขวงเตินฟ็อง (Tan Phong) และแขวงเตินฟู้ (Tan Phu)  แขวงเหล่านี้เป็นที่อยู่อาศัยของประชากรรายได้สูงบนพื้นที่ขนาด 750 เฮกตาร์  แขวงเตินฟ็องมีชาวต่างชาติ 3,184 คน (คิดเป็น 50.4% ของจำนวนประชากรทั้งหมดที่อาศัยอยู่ในแขวงนี้)  แขวงเตินฟู้มีชาวต่างชาติ 2,988 คน (คิดเป็น 30.3% ของจำนวนประชากรทั้งหมดที่อาศัยอยู่ในแขวงนี้)  สัดส่วนเกินกว่า 38% ของประชากรที่อาศัยอยู่ที่นั่นเป็นชาวต่างชาติจากเกาหลีใต้ ญี่ปุ่น ไต้หวัน และจีน นอกจากนั้นก็มีชาติอื่นๆ ด้วย (Ủy ban nhân dân Quận 7, 2022)  และที่นี่เป็นสถานที่ที่มีประชากรชาวต่างชาติอาศัยอยู่หนาแน่นที่สุดในนครโฮจิมินห์

การพัฒนาอย่างรวดเร็วของฝูไหมเฮิงเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างความทันสมัยและการขยายเมืองอย่างรวดเร็วของนครโฮจิมินห์  และเช่นเดียวกัน นครโฮจิมินห์ต้องประสบกับปัญหาใหม่ๆ ทางภูมิทัศน์ด้านวัฒนธรรม  คณะผู้วางนโยบายจำเป็นต้องคอยตรวจสอบและให้ความสนใจต่อการปรับปรุงนโยบายเพื่อจัดการกับความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนี้และปัญหาที่ตามมา  รัฐบาลพยายามทุ่มเทให้กับการยกระดับมาตรฐานการบริหารเมือง แต่ที่สำคัญยิ่งกว่านั้นก็คือ การส่งเสริมความผูกพันระหว่างประชาชนกับธรรมชาติ (Vũ Thị Hồng Tứ, 2020)  อันที่จริง ฝ่ายบริหารนครโฮจิมินห์มองว่า เมืองฝูไหมเฮิงเป็นต้นแบบสำหรับการอ้างอิงเพื่อพัฒนาเขตเมืองอื่นๆ ต่อไป

ผลลัพธ์จากการติดตามตรวจสอบและสำรวจ: วิถีชีวิตของผู้อยู่อาศัยในฝูไหมเฮิง

เขตฝูไหมเฮิงกลายเป็นพื้นที่ที่ผู้อยู่อาศัยมีรายได้สูง และสิ่งที่เป็นไปตามคาดก็คือ มาตรฐานการครองชีพย่อมสูงตามและวิถีชีวิตแตกต่างจากพื้นที่อื่น  คนกลุ่มนี้มักให้คุณค่าแก่ความเป็นส่วนตัวและอาจไม่ต้องการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชน  ถึงแม้วิถีชีวิตเช่นนี้มีแง่บวก มีระเบียบเรียบร้อย และมีเงื่อนไขชีวิตที่ดีต่อสุขภาพ แต่ในขณะเดียวกัน สังคมสมัยใหม่ทุกวันนี้ก็ทำให้ประชาชนใช้เวลาทั้งหมดไปกับการทำงานและการจัดการชีวิตส่วนตัว  ด้วยเหตุนี้ ครอบครัวและความสัมพันธ์ทางสังคมอาจไม่ค่อยแนบแน่น  ประชาชนมักปฏิบัติตามกฎหมาย เคารพเพื่อนบ้านและคนอื่นๆ  การบริหารจัดการด้านสังคมจะทำได้ดีในระดับไหน ขึ้นอยู่กับมีการก่อตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการหรือไม่ และระดับของปฏิสัมพันธ์ทางสังคมในหมู่ผู้อยู่อาศัยที่มาจากสัญชาติต่างๆ มักมีความเกี่ยวข้องกับชุมชนในระดับต่ำ โดยอาจเกี่ยวข้องเพียงบางส่วนหรือทั้งหมด

การสร้างชุมชนผู้อยู่อาศัยที่สมานสามัคคีและมีวัฒนธรรม

ผู้อยู่อาศัยในฝูไหมเฮิงโดยทั่วไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมของกลุ่มผู้อยู่อาศัย โดยผู้อยู่อาศัยเกินกว่า 50% มีส่วนร่วมและส่วนใหญ่เป็นชาวเวียดนาม  การมีส่วนร่วมเช่นนี้ได้รับการส่งเสริมจากกฎหมาย Law on Grassroots Democracy (2022) และการส่งเสริมนี้ก็ขยายไปถึงชาวต่างชาติด้วย  โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้อยู่อาศัยทุกคนได้รับเชิญให้ช่วยกันป้องกันอาชญากรรมและสร้างวิถีชีวิตที่มีวัฒนธรรม  รัฐบาลได้สร้างพื้นที่สำหรับกิจกรรมของชุมชน (เรียกว่า สโมสรเพื่อกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม) เจ้าหน้าที่รัฐท้องถิ่นและคณะกรรมการบริหารจัดการช่วยกันจัดงานพบปะสังสรรค์สำหรับผู้อยู่อาศัยทั้งหมดโดยมีหัวข้องานต่างๆ  ความพยายามเหล่านี้คือสะพานเชื่อมสำคัญภายในชุมชน อีกทั้งมันยังเป็นสะพานเชื่อมระหว่างวัฒนธรรมและชนชาติต่างๆ ด้วย รวมทั้งช่วยส่งเสริมความเข้าใจซึ่งกันและกัน  มีการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนในด้านการออกกำลังกายและกีฬาเป็นประจำตามย่านที่อยู่อาศัย ดึงดูดชาวต่างชาติกว่า 50% ที่อาศัยอยู่ในฝูไหมเฮิงให้เข้าร่วมสโมสรต่างๆ เช่น ฟุตบอล วอลเลย์บอล ปิงปอง แบดมินตัน เทนนิส ฯลฯ  นอกจากนี้ในทุกปี หน่วยงานรัฐท้องถิ่นและภาคธุรกิจร่วมกันจัดเทศกาลขนาดใหญ่ด้านกีฬา บันเทิงและวัฒนธรรม โดยมีเป้าหมายเพื่อการมีส่วนร่วมของชาวบ้านท้องถิ่น  เทศกาลเหล่านี้มีเป้าหมายที่จะดึงชาวต่างชาติในฝูไหมเฮิงให้มามีส่วนร่วมด้วย เพื่อส่งเสริมความกลมเกลียวทางวัฒนธรรมทั้งในชุมชนและระหว่างประเทศ  ส่วนใหญ่แล้ว กิจกรรมเหล่านี้จะเน้นเป้าหมายเชิงวัฒนธรรม กีฬา และสังคม  ตัวอย่างเช่น Spring Flower Fair, Trinh Cong Son Music Night, Responding to Earth Hour, การขี่จักรยานเพื่อสิ่งแวดล้อม, เดินการกุศลของ Lawrence S.Ting, งานวิ่งสนับสนุนผู้ป่วยโรคมะเร็งของ Terry Fox, Southern Lotus Festival ฯลฯ  หัวข้อการจัดงานอื่นๆ มีอาทิ งานฉลองชักธงวันชาติ (2 กันยายน จัดครั้งแรกในปี 2009 ที่ Sky Residences จากนั้นย่านอื่นๆ ในฝูไหมเฮิงก็จัดงานตามอย่าง)  งานฉลองนี้เป็นที่สนใจของผู้อยู่อาศัยชาวต่างชาติ  การเข้าร่วมงานนี้แสดงถึงความรักชาติในหมู่คนเวียดนามและการให้เกียรติต่อประเทศเวียดนามของชาวต่างชาติ  โดยรวมแล้ว มีการจัดกิจกรรมเป็นประจำ และหน่วยงานรัฐท้องถิ่น ภาคธุรกิจ และผู้อยู่อาศัย ให้ความสนใจและมีบทบาทช่วยให้งานประสบความสำเร็จ

ผลลัพธ์โดยรวมของการสร้างชุมชนที่มีวัฒนธรรม

ในปี 2021 แขวงเตินฟ็อง มีครอบครัว 2,287 ครัวเรือน (80% ของหน่วยครอบครัวทั้งหมดในแขวงนี้) เข้าร่วมในโครงการรณรงค์เพื่อสร้าง “ครอบครัวที่มีวัฒนธรรม” (Family of Culture)  แนวคิดก็คือแต่ละครอบครัวและสมาชิกทุกคนในครัวเรือนควรตระหนักถึงกฎเกณฑ์และปทัสถาน รวมทั้งเสริมสร้างชีวิตครอบครัวให้เข้มแข็ง  ผู้เข้าร่วมโครงการ 100% ได้รับการยอมรับว่าเป็น “ครอบครัวที่มีวัฒนธรรม”  ในแขวงเตินฟู้ มีครอบครัวเข้าร่วม 2,170 ครัวเรือน (100% ของหน่วยครอบครัวทั้งหมดในแขวงนี้) และ 95.2% ได้รับการยอมรับเช่นเดียวกัน  นอกเหนือจากหน่วยครอบครัวแล้ว ส่วนปกครองท้องถิ่นของแขวงเตินฟู้ยังทำโครงการรณรงค์ “ครอบครัวที่มีวัฒนธรรม” แบบเดียวกันตามหน่วยของย่านที่อยู่อาศัยในแต่ละแขวงด้วย  ในปี 2021 และ 2022  ย่านที่อยู่อาศัยทั้งสามหน่วยของแขวงเตินฟ็องบรรลุตามมาตรฐานครอบครัวที่มีวัฒนธรรม ในขณะที่แขวงเตินฟู้มีย่านที่อยู่อาศัยบรรลุตามมาตรฐาน 1/6 หน่วย (Ủy ban nhân dân Quận 7, 2022)

ผลการประเมินของเรา

ส่วนปกครองท้องถิ่นในนครโฮจิมินห์ตระหนักดีว่า จากผลลัพธ์ข้างต้น และโดยทั่วไปใน District 7 นี้ โดยเฉพาะในฝูไหมเฮิง กิจกรรมสร้างชุมชนดึงการมีส่วนร่วมได้อย่างคึกคัก และครอบครัวของชาวต่างชาติก็เข้ามามีส่วนร่วมด้วยเช่นกัน  ค่านิยมทางวัฒนธรรมของเวียดนามได้รับการรักษาไว้ในหมู่ชาวเวียดนาม ส่วนชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในฝูไหมเฮิงไม่เพียงได้รับรู้ค่านิยมเหล่านี้เท่านั้น แต่ตอบรับเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับค่านิยมดังกล่าวด้วย

จากการสังเกตการณ์ของเรา โครงการรณรงค์บ่มเพาะวิถีชีวิตเชิงบวกและเหมาะสมในเขตที่อยู่อาศัยในเมืองมีการประสานงานอย่างดีและมีการเข้าร่วมอย่างน่าพอใจ  เราสังเกตว่า โครงการรณรงค์มีการสื่อสารและมีเอกสารการรณรงค์ในหลายภาษา และโดยรวมแล้ว ความเป็นระเบียบเรียบร้อยของสังคมในเขตฝูไหมเฮิงได้รับการรักษาไว้อย่างดี  ผลลัพธ์เชิงบวกนี้ได้รับการผลักดันจากผู้อยู่อาศัยที่เต็มใจอย่างยิ่งที่จะเข้าร่วมและเคารพกฎหมายและระเบียบข้อบังคับด้วย  การออกแบบเมืองฝูไหมเฮิงมีลักษณะเป็นชุมชนกึ่งล้อมรั้ว โดยทั่วไปมีความเปิดกว้างที่จะมีปฏิสัมพันธ์กับโลกภายนอก แต่บางช่วงตึกและบางพื้นที่ก็มีประตูรั้วพร้อมยามเพื่อรักษาความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย  การออกแบบเช่นนี้ช่วยเอื้ออำนวยต่อปฏิสัมพันธ์ในย่านที่อยู่อาศัยของเมืองฝูไหมเฮิง  ความสะอาดและความมีระเบียบของย่านที่อยู่อาศัยที่นี่ส่วนใหญ่ได้รับการดูแลอย่างดี เนื่องจากการแบ่งเขตและการใช้ที่ดินของเมืองฝูไหมเฮิงมีประสิทธิภาพที่ช่วยให้มั่นใจได้ว่า กิจกรรมของชุมชนมีการจัดสรรพื้นที่ทั้งในร่มและกลางแจ้ง  หากปราศจากพื้นที่เหล่านี้ ก็ยากที่จะจัดกิจกรรมชุมชนได้

นอกเหนือจากผลลัพธ์เชิงบวกเหล่านี้ เราจำเป็นต้องเตือนใจตัวเองว่า ยังมีปัญหาและอุปสรรคอื่นๆ  ย่านที่อยู่อาศัยเกิดใหม่ต้องอาศัยระยะเวลาเสมอกว่าผู้อยู่อาศัยจะเชื่อมต่อกัน เนื่องจากพวกเขาเกือบทั้งหมดล้วนเป็นคนแปลกหน้าต่อกันและต่อพื้นที่นั้นด้วย  โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชาวต่างชาติส่วนใหญ่เป็นผู้เช่าและระยะเวลาการเช่าบ้านมักไม่ใช่ระยะยาวหรือถาวร  ด้วยเหตุนี้ การสื่อสารและการสร้างความสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอกับพวกเขาย่อมมีความไม่ต่อเนื่องและมีอุปสรรคอื่นๆ เนื่องจากผู้อยู่อาศัยเปลี่ยนหน้าไปเรื่อยๆ  อีกทั้งผู้คนที่มีธุระการงานยุ่งเหยิงอาจแทบไม่เคยพูดจาทักทายกันหากว่าประตูอพาร์ตเมนต์ของแต่ละคนต่างปิดอยู่เสมอ  ประการที่สอง ในหมู่ผู้อยู่อาศัยทั้งหมด ความนิยมในการมีสัตว์เลี้ยงในบ้านมักสร้างปัญหาตามมา อาทิ สัตว์เลี้ยงที่ถูกปล่อยออกมาโดยไม่ล่ามและการขับถ่ายในที่สาธารณะ  เราจำเป็นต้องสร้างกิจกรรมมากกว่านี้เพื่อส่งเสริมให้ผู้อยู่อาศัยปรับอุปนิสัยของตนและคำนึงถึงผู้อื่น  ในแง่นี้ ผู้อยู่อาศัยชาวต่างชาติอาจมีบทบาทในการนำตัวอย่างการปฏิบัติตนที่ดีจากบ้านเกิดของตนมาเป็นต้นแบบ  การหยิบยืมเช่นนี้สามารถประยุกต์ใช้กับแง่มุมอื่นๆ อีกมากมายของชีวิตได้ด้วย

บทสรุปและการเรียนรู้จากประสบการณ์

พื้นที่ฝูไหมเฮิงต้อนรับผู้คนจากหลากหลายประเทศและหลากหลายสัญชาติ  ในหมู่ชาวต่างชาติและผู้อยู่อาศัยโดยรวม มาตรฐานการศึกษา อาชีพ และระดับรายได้ มีความแตกต่างหลากหลาย ซึ่งรวมไปถึงเรื่องรสนิยมที่แตกต่างกันด้วย  ดังนั้น ประชาชนทุกกลุ่ม รวมทั้งชาวเวียดนาม ย่อมนำวัฒนธรรมและอุปนิสัยในการดำเนินชีวิตของตนเข้ามาในพื้นที่ฝูไหมเฮิงและพื้นที่ส่วนร่วมของการอยู่อาศัยในเมืองสมัยใหม่  ความคาดหวังที่จะคลี่คลายและเชื่อมโยงความผิดแผกแตกต่างเท่าที่จำเป็น จึงต้องอาศัยระยะเวลาพอสมควร  ความเป็นจริงชี้ให้เห็นว่า โครงสร้างพื้นฐานทางวัตถุเป็นสิ่งที่สร้างขึ้นมาได้ง่าย แต่โครงการบูรณาการเชิงสังคมที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมที่หลากหลายนั้นยากกว่าเป็นทวีคูณ  ปรากฏการณ์เชิงบวกที่เราเห็นในทุกวันนี้เป็นผลงานของการทำงานหนักมายาวนานถึง 20 ปี  ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างพื้นฐานทางวัตถุหรือจิตใจ มนุษย์คือองค์ประกอบสำคัญที่มีบทบาทแถวหน้าสุดในการปั้นแต่งหน้าตาของชุมชนตามค่านิยมที่เหมาะสมในชุมชนเมือง  ทัศนะของเราก็คือ การซื้อโครงสร้างพื้นฐานทางวัตถุนั้น ที่แท้แล้วก็คือการซื้อวิถีชีวิต การเลือกประเภทชุมชนบางอย่างที่มาพร้อมกับอุปนิสัยและขนบธรรมเนียมต่างๆ  มันเป็นการเลือกว่าคุณต้องการใครมาเป็นเพื่อนบ้าน และมันยังเป็นการตัดสินใจด้วยว่า จะฝังครอบครัวไว้ในสภาพแวดล้อมที่มีลักษณะนานาชาติ  ความมีประสิทธิภาพของโครงการรณรงค์สื่อสารในสภาพแวดล้อมเช่นนี้ต้องอาศัยความสามารถในการใช้หลายภาษา เพื่อถ่ายทอดแนวทาง ข้อบังคับของย่านที่อยู่อาศัย ตลอดจนกระทั่งกฎหมายของรัฐ  ในขณะเดียวกัน ประเทศก็มีองค์กรทางสังคมและมวลชนที่รับภารกิจในการจัดกิจกรรมชุมชน  ในขณะที่องค์กรเหล่านี้แข่งขันกันเองเพื่อผลลัพธ์ที่ดีขึ้น พวกเขาก็ทำงานร่วมกันเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ทางการเมืองและสังคมของส่วนปกครองท้องถิ่น  คำขวัญของรัฐบาลที่ว่า “สร้างเสริมความเข้มแข็งสูงสุดภายในผู้อยู่อาศัยทุกคน ทุกครอบครัว ทุกเครือญาติ และทุกสมาชิกของครอบครัวขยาย และผู้อยู่อาศัยทุกคน ด้วยจิตวิญญาณที่ไม่เลือกปฏิบัติระหว่างชาวเวียดนามหรือชาวต่างชาติ”  จิตวิญญาณนี้ช่วยให้พื้นที่เมืองฝูไหมเฮิงบรรลุการแลกเปลี่ยนผสมผสานเชิงชาติพันธุ์ และการหลอมรวมวัฒนธรรมอื่นๆ นอกเวียดนามให้กลมกลืนกับเวียดนาม  นี่คือเหตุผลที่พื้นที่เมืองฝูไหมเฮิงสมควรต่อการยกให้เป็น “พื้นที่เมืองต้นแบบ”

Nguyễn Minh Nhựt
People’s Council of the Ho Chi Minh City
Email: nhut227@gmail.com

Translated and edited by David Koh

Banner: HCM, District 7. Crescent in Phu My Hung urban area. Photo: vinh loc

References

Vũ Thị Hồng Tứ. (2020). Đời sống văn hóa của cư dân tại khu đô thị mới, Tạp chí Văn hóa – Nghệ thuật, số 432, tháng 6-2020.
Viện Văn hóa – Bộ Văn hóa. (1984). Xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Hà Nội.
Ủy ban nhân dân Quận 7. (2022). Báo cáo số 3951/BC-UBND ngày 12 tháng 10 năm 2022  của Ủy ban nhân dân Quận 7 về tình hình xây dựng đời sống văn hóa tại khu dân cư Quận 7.
Ủy ban nhân dân Quận Bình Thạnh. (2022). Báo cáo số 463/BC-UBND-BCĐ ngày 13 tháng 10 năm 2022  của Ủy ban nhân dân quận Bình Thạnh về tình hình xây dựng đời sống văn hóa tại các khu đô thị mới trên địa bàn quận Bình Thạnh năm 2022.