John T. Sidel
Capital, Coercion, and Crime: Bossism in the Philippines
(ทุน การข่มขู่และอาชญากรรม: เจ้าพ่อในฟิลิปปินส์)
Stanford, U.S.A. / Stanford University Press / 1999
Patricio N. Abinales
Making Mindanao: Cotabato and Davao in the Formation of the Philippine Nation-State
(การก่อร่างสร้างมินดาเนา: เมืองโคตาบาโตกับเมืองดาเวาในการก่อรูปรัฐชาติฟิลิปปินส์)
Quezon City, Philippines / Ateneo de Manila University Press / 2000
บทความนี้พูดถึงงานศึกษาทางวิชาการสองเล่มที่เขียนขึ้นเร็วๆนี้ โดยที่ทั้งสองเล่มกล่าวถึง “การเมืองแบบผู้นำเหล็ก” ในประเทศฟิลิปปินส์ หนังสือทั้งสองเล่มนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างผู้อุปถัมภ์-ผู้พึ่งพา “ตามแบบจารีตเดิม” (Sidel) และการเมืองว่าด้วยเรื่องอัตลักษณ์ (Abinales)
ที่กำหนดโฉมหน้าทางการเมืองในประเทศฟิลิปปินส์ อันเป็นประเด็นที่ทั้งวงวิชาการและประชาชนทั่วไปต่างก็ยอมรับว่า มันเป็นคำอธิบายที่มีพลัง Sidel ใช้แนวความคิดเกี่ยวกับ “เจ้าพ่อ (bossism)” ส่วน Abinales ใช้แนวความคิดเกี่ยวกับ “ผู้ทรงอิทธิพล” เพื่อวิเคราะห์ความเชื่อมโยงระหว่าง “รัฐ” กับ “สังคม” เสียใหม่ โดยให้ความสำคัญกับสิ่งที่ตกทอดมาจากกระบวนการทางประวัติศาสตร์ของการก่อตั้งรัฐภายใต้อาณานิคมอเมริกัน นักวิชาการทั้งสองเห็นร่วมกันว่า การก่อรูปของรัฐไม่อาจแยกออกจากการเติบโตของผู้ทรงอิทธิพลหรือเจ้าพ่อท้องถิ่น ทั้งยังเป็นรากฐานให้กับการเกิด, การสร้างความเป็นปึกแผ่นและอำนาจของพวกผู้ทรงอิทธิพล นอกจากนี้ การที่ทั้งคู่เลือกพื้นที่ท้องถิ่นที่ไม่ใช่กรุงมะนิลามาเป็นกรณีศึกษา ทำให้สามารถสำรวจเข้าไปถึงความสัมพันธ์อันซับซ้อนระหว่างระดับท้องถิ่นกับระดับชาติ ช่วยให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้นของเครือข่ายความสัมพันธ์ของอำนาจ ที่กำหนดการดำเนินกิจกรรมทางการเมืองและระบบการเมืองในระบบผู้แทนราษฎร
แต่ผลงานทั้งสองชิ้นนี้มีความแตกต่างกันอย่างสำคัญในประเด็นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทรงอิทธิพลกับประชาชนผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง และ “การกดดันในเชิงคุกคาม” (ในรูปของความรุนแรงและการโกงการเลือกตั้ง) ของบรรดาเจ้าพ่อ Abinales เห็นว่า เส้นแบ่งที่ไม่ชัดเจนระหว่างตำแหน่งหน้าที่กับตัวบุคคลเป็นรูปแบบการปกครองอย่างหนึ่งในตัวมันเอง ในขณะที่ Sidel มองว่า การมีผู้นำซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายที่ซับซ้อนของพวกเจ้าพ่อที่มุ่งใช้อำนาจแต่ในทางที่เลวร้าย ทำให้เกิดรัฐที่มุ่งคุกคามและเอารัดเอาเปรียบประชาชน ความแตกต่างในการตีความเช่นนี้ทำให้เกิดประเด็นที่แหลมคมตามมาว่า: บรรดาผู้ทรงอิทธิพลหรือเจ้าพ่อท้องถิ่นกับประชาชนฟิลิปปินส์จะโต้ตอบต่อการวิเคราะห์นี้ได้อย่างไรบ้าง? วงการวิชาการเองมีข้อจำกัดมากน้อยแค่ไหนในการทำความเข้าใจธรรมชาติอันซับซ้อนของอำนาจทางการเมืองในประเทศฟิลิปปินส์ยุคหลังอาณานิค
Caroline S. Hau วิจารณ์
Read the full unabridged article (in English) HERE
Kyoto Review of Southeast Asia. Issue 1 (March 2002). Power and Politics
